اندیشه ها و راهبردهای امام علی (ع) در تحقق اقتصاد مقاومتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

در بررسی و تحلیل برنامه­ها و سیاستهای اقتصادی حضرت علی (ع)، یک جنبه از سخنان ایشان، اشاره به رفتار مسئولین، کارگزاران و نقش محـوری آنها در اقتصاد دارد و به مواردی همچون عدالت اجتماعی، ساده­زیستی و زهد، پرهیز از رشوه، حساسیت به بیت­المال و پرهیز از قوم­گرایی و ... تأکید دارد. در بخش دیگری از بیانات امام (ع) می­توان نقش اساسی مردم به­عنوان دومین رکن تحقق اقتصاد بر مبنای ارزشهای الهی را نظاره کرد. سفارش ایشان به کار و تلاش، احسان و نیکی، قناعت و زهد، پرهیز از اسراف و تبذیر از اصلی­ترین سفارشات حضرت (ع) در این زمینه می­باشد. الگوی اقتصادی دوران کوتاه حکومت امام علی (ع) مصداق جامع و الگویی ماندگار از نظام اقتصادی اسلام است که با اصلاحات اقتصادی در سطوح و دامنه وسیع، تغییر و تحولات عظیمی را در جامعه پدید آورد و جلوه عدالت آن تا سالیان متمادی جامعه را دگرگون ساخت. فقرزدایی، قطع روابط و مناسبات ستمگرانه اقتصادی، سرمایه­گذاری و تولید، بسامانی اقتصادی و بهره­وری، عمران و آبادانی، جلوگیری از احتکار و تعدی اقتصادی و مجازات محتکران و متعدیان، اصلاح الگوی مصرف، زهد و قناعت، نظارت و کنترل بر بازار و امـر تجارت، به­عنوان راهبردها و زمینه­های تحقق اقتصاد مقاومتی بیان گردیده است که در نوشتار حاضر بدانها پرداخته می­شود.